Türkiye’de emeklilik hesaplamasında en belirleyici unsur, sigorta giriş tarihidir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), işe başlama tarihine göre üç ayrı dönemde farklı emeklilik koşulları uyguluyor. Bu durum, aynı prim gününe sahip iki çalışanın bile farklı yaşlarda emekli olmasına neden olabiliyor.
8 Eylül 1999 Öncesi Sigorta Girişi: En Avantajlı Dönem
Bu dönemde sigorta girişi yapılan çalışanlar, emeklilikte en avantajlı grupta yer alıyor.
18 yaşını doldurmadan yapılan sigorta girişleri, prim gün hesabına dahil ediliyor.
Kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi aranırken; bu sürenin başlangıcı, 18 yaşın tamamlandığı tarih olarak kabul ediliyor.
Ancak Nisan 1981 öncesi sigortalı olanlarda 18 yaş şartı uygulanmadığından, işe başlama tarihi doğrudan sigortalılık başlangıcı sayılıyor.
Bu durum, erken yaşta sigortalı olanlara birkaç yıl avantaj kazandırıyor.
8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 Arası Sigorta Girişi: Kısmi Avantajlı Grup
Bu tarihler arasında sigorta girişi yapılan kişiler, prim gün hesaplamasında 18 yaş öncesi çalışmalarını ekletebiliyor.
Ancak sigortalılık süresi yine 18 yaşın tamamlandığı tarihten itibaren başlıyor.
Bu grupta kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor.
Fakat emeklilik yaşı, prim günlerinin hangi yıl tamamlandığına göre kademeli olarak değişiyor.
Yani primini erken dolduran daha erken emekli olabiliyor.
30 Nisan 2008 Sonrası Sigorta Girişi: Yeni Sistem Dönemi
2008 sonrası sigorta girişi yapanlar için sistem tamamen değişti.
Bu tarihten sonra işe başlayanlarda, erken sigorta girişi yapmak emeklilik açısından bir avantaj sağlamıyor.
Artık emeklilik yaşı, sigorta başlangıcına değil, prim günlerinin tamamlandığı tarihe göre belirleniyor.
SSK’lılar için 7200, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında olanlar içinse 9000 gün prim şartı aranıyor.
Bu dönemde kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor; ancak 2035 sonrasında prim gününü dolduranların emeklilik yaşı her yıl kademeli olarak 1 yaş artacak.
Özetle:
-
1999 öncesi sigortalılar: En avantajlı grup, erken emeklilik imkânı yüksek.
-
1999–2008 arası sigortalılar: Yaş ve prim kademesine tabi.
-
2008 sonrası sigortalılar: Yeni sistemde yaş ve prim tamamen farklı hesaplanıyor.
Uzmanlardan Tavsiye:
SGK uzmanları, her çalışanın kendi sigorta başlangıç tarihini ve prim durumunu e-Devlet üzerinden düzenli olarak kontrol etmesi gerektiğini vurguluyor.
Erken sigorta girişi olanlar, doğum veya askerlik borçlanması gibi ek avantajlarla emeklilik tarihini birkaç yıl öne çekebiliyor.