Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), milyonlarca Bağ-Kur’lu esnaf ve çiftçinin uzun süredir beklediği tarihi adımı gündemine aldı.
Hazırlanan yasa taslağına göre, Bağ-Kur’luların emeklilik için gereken prim gün sayısı 9.000’den 7.200’e düşürülecek.
Bu değişiklik, yaklaşık 1.800 günlük (5 yıl) avantaj sağlayarak küçük esnaf ve çiftçilere erken emeklilik imkânı sunacak.
Ekonomi çevrelerinde “sosyal güvenlikte norm birliği” adımı olarak görülen düzenleme, Türkiye’nin en kapsamlı sosyal reformlarından biri olacak.
Bağ-Kur ve SSK Arasındaki Fark Kapanıyor
2008 yılında tüm sosyal güvenlik kurumları SGK çatısı altında birleşmiş olsa da, emeklilik prim gün farkı uzun süredir Bağ-Kur’luların aleyhine işliyordu.
Mevcut sistemde:
-
SSK’lı çalışanlar (4A) için prim şartı 7.000–7.200 gün,
-
Bağ-Kur’lular (4B) için ise 9.000 gün olarak uygulanıyor.
Yeni düzenleme bu farkı ortadan kaldıracak ve tüm çalışanlar için eşit emeklilik koşulları getirecek.
Uzmanlar, bu adımın yalnızca emeklilik hakkı değil, kayıtlı istihdamı teşvik eden ekonomik bir destek olacağı görüşünde birleşiyor.
Kimler 5 Yıl Erken Emekli Olacak?
TBMM’ye sunulacak taslağın kapsamı, küçük esnaf ve çiftçileri hedefliyor.
Bu kapsamda erken emeklilik hakkı kazanacak gruplar şöyle:
-
Küçük Esnaf: Basit usulde vergilendirilen, 10 kişi ve altında çalışanı bulunan esnaf (bakkal, berber, terzi, tamirci, kasap vb.)
-
Çiftçiler: Kendi adına tarımsal faaliyet gösteren ve Bağ-Kur kapsamında prim ödeyen vatandaşlar.
Amaç, prim yükü nedeniyle emeklilikte zorlanan gerçek esnaf ve üreticileri desteklemek.
Büyük işletmelerin bu kapsama girmesi beklenmiyor.
EYT’liler İçin Yeni Fırsat
Yeni düzenleme, sadece mevcut Bağ-Kur’luları değil, EYT kapsamında olup prim eksiği bulunanları da kapsayacak.
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı Bağ-Kur’lular, 9.000 gün yerine 7.200 günü tamamladıklarında yaşa takılmadan emekli olabilecek.
Bu da EYT’li Bağ-Kur’lulara 5 yıl erken emeklilik fırsatı sunacak.
Prim Borcu Olanlara “İhya” Kolaylığı
Prim borcu nedeniyle sigortalılığı dondurulmuş (terk edilmiş) Bağ-Kur’lular, “ihya” sistemiyle yeniden aktif sigortalı olabilecek.
İhya nedir?
Geçmişte ödenmemiş prim borçlarının, güncel tutar üzerinden toplu şekilde ödenerek hizmet süresine eklenmesi işlemidir.
Bu yöntemle eksik günlerini tamamlayanlar da erken emeklilik fırsatından yararlanabilecek.
Yaş Şartı Kalkıyor mu?
Prim indirimi yaş şartını kaldırmayacak.
Ancak Bağ-Kur’lular, prim günlerini 5 yıl erken tamamlayarak emeklilik yaşını bekleme süresini kısaltmış olacaklar.
2008 sonrası sigortalı olanlar için mevcut tablo geçerli:
-
Kadınlar: 58 yaş
-
Erkekler: 60 yaş
Bu yaş sınırları kademeli olarak 65’e kadar çıkmaya devam edecek.
Son 7 Yıl Kuralı Devam Edecek
Birden fazla sigorta koluna tabi olanlar için geçerli “Son 7 Yıl (2520 Gün) Kuralı” değişmiyor.
Emeklilikte, son 7 yılda en fazla hangi kurumdan prim yatırıldıysa, o kurumun emeklilik şartları uygulanacak.
Bağ-Kur’daki 7.200 gün avantajı, özellikle SSK ve Bağ-Kur arasında geçiş yapmış kişiler için daha erken emeklilik kapısı açabilir.
Yasa Çıktıktan Sonra Ne Olacak?
Yasal düzenleme TBMM’den geçip Resmî Gazete’de yayımlandığında, Bağ-Kur prim şartı otomatik olarak 7.200 güne inecek.
Bu sayıya ulaşan Bağ-Kur’lular, yaş şartını da tamamladıklarında e-Devlet veya SGK İl Müdürlükleri üzerinden emeklilik başvurusu yapabilecek.
Tarihi Denge Dönemi Başlıyor
Yeni düzenleme, Türkiye’nin sosyal güvenlik sisteminde yıllardır süren prim adaletsizliğini ortadan kaldırarak milyonlarca vatandaşa nefes aldıracak.
Ekonomi çevreleri, tasarının yürürlüğe girmesiyle birlikte 1 milyondan fazla Bağ-Kur’lunun doğrudan etkileneceğini belirtiyor.
Artık gözler, TBMM’de yapılacak görüşmelere ve yasa teklifinin hangi tarihte yürürlüğe gireceğine çevrilmiş durumda.
